Onder alle muziekinstrumenten blijkt de gitaar het meest geliefde muziekinstrument te zijn. De populariteit heeft de gitaar onder andere te danken aan het kunnen produceren van een zeer divers klankenpalet. Gitaren zijn onder te verdelen in akoestische gitaren en elektrische gitaren.
De typische klank dat een elektrische gitaar produceert is afhankelijk van een aantal factoren. Zo speelt de houtsoort waaruit de body is gemaakt een grote rol. Dan heb je onderdelen zoals de pick-ups en de hals waarbij lengte weer van invloed is op het typische geluid. Ook dien je hierbij niet te vergeten de externe effecten en versterkers die je kunt loslaten op het geluid.
Gitaar met lange hals
In het geval je beschikt over een gitaar met een lange hals dan beschikt deze over snaren die ook vanzelfsprekend langer zijn. Wanneer je nu een bepaalde toonhoogte wilt bereiken vergeleken met een gitaar met een normale hals dan staan de snaren in dit geval onder een hogere spanning om diezelfde toonhoogte te bereiken.
Een voordeel van deze constructie is, dat het zorgt voor een gitaarsound dat schoon van karakter is met daarbij de aanwezigheid van meer boventonen met een harmonisch karakter.
Fender gitaar
Wanneer je bijvoorbeeld een Fender gitaar neemt dan dragen de pick-ups ook voor een deel bij aan het typische Fender-sound. De pick-ups worden ook wel aangeduid als elementen. En in het geval van de Fender-gitaar beschikken de meeste modellen over een single coil element ook wel bekend als een enkelspoelelement.
Bij de Fender constructie zijn er een aantal magneetpolen op een printplaat aangebracht. Om deze magneetpolen is er koperdraad aangebracht. In principe stelt dit de pick-up voor.
Wanneer je nu speelt op de Fender-gitaar dan veroorzaken de snaren trillingen die weer voor een magneetveld zorgen dat wisselend van aard is. Dit magneetveld zorg er op zich weer voor dat er elektrische stroompjes ontstaan in de spoel om de magneetpolen. De toon van een enkelspoelelement is in het algemeen te omschrijven als een transparante toon.
Een nadeel van de enkelspoelelement constructie is dat deze best gevoelig is voor invloeden van buitenaf. Dit kan in studiosituaties soms voor problemen zorgen.
Gibson gitaar
Bij de Gibson gitaar worden juist twee enkelspoelelementen omgekeerd met elkaar gekoppeld. In dit geval lopen de fases dus niet gelijk maar tegen elkaar in. Het voordeel van deze constructie is dat ruis wordt onderdrukt. Deze constructie staat ook wel bekend als Humbucking. Het gevolg hiervan is dat er een betere output aanwezig is.
De middentonen zijn ook beter vertegenwoordigd. Wel is een nadeel hiervan dat in de lagere delen er sneller vervorming ontstaat. En ook is er in mindere mate sprake van helderheid van de klank vergeleken met een Fender gitaar. De sound klinkt uiteindelijk lekker vol en warm waarbij wel wat detail verloren gaat.
De gitaren die je tegenwoordig op de markt tegenkomt zijn in principe afgeleiden van deze twee gitaar fabrikanten. Namelijk Gibson en Fender.
Superstrat
Sommige moderne gitaren zijn uitgerust met zowel een enkelspoels element als Humbuckers. Deze gitaren staan ook wel bekend als Superstrats. De Superstrat is dan ook een zeer geliefd instrument bij rock-gitaristen.
Soms zijn deze modellen ook uitgerust met actieve elementen. Het voordeel van de actieve elementen is dat deze ook flink wat minder wikkelingen van koperdraad nodig hebben. Dit wordt weer gecompenseerd door een voorversterker dat geïntegreerd is in de constructie. Vaak is deze voorzien van een batterij voor de stroomvoorziening. Het resultaat van deze constructie is een geluid dat krachtig klinkt waarbij de output van hoog niveau is.
In principe is er hier geen ruis aanwezig. Is er wel ruis te bekennen dan zal dit vaak zijn oorzaak hebben in de versterker. Voor het gebruik in de studio zijn deze type gitaren beter te prefereren vanwege het stille karakter.
Indien je vindt dat het geproduceerde klank dynamiek mist dan kun je dit opvangen door gebruik te maken van een buizenversterker.
Gitaarversterkers
Gitaarversterkers spelen een grote rol bij het gebruik van je gitaar. Voor vele gitaristen draagt de versterker ook bij aan de unieke sound van hun gitaar. Er zijn diverse technieken voorhanden wanneer het gaat om een gitaarversterker te produceren.
Zo heb je de buizenversterker, de transistor- of solid state versterker en ook heb je de digitale equivalenten die het geluid van bepaalde gevestigde versterkers proberen te simuleren.
Bij de digitale equivalenten kan het dan gaan om de gitaarversterker zelf maar ook om voorversterkers die voor opname doeleinden worden gebruikt. Deze digitale equivalenten worden ook wel virtuele versterkers genoemd.
De virtuele versterkers kunnen vaak ook zeer overtuigend klinken. Hoe beter de programmering van de software die rekening houdt met de kleinste nuances van het origineel des te beter het virtuele exemplaar klinkt.
Buizenversterker
Met een buizenversterker is het ook mogelijk een signaal te versterken. De sound van een buizenversterker wordt typisch gekenmerkt doordat er nog een harmonische boventoon aan het originele signaal wordt toegevoegd. Uiteindelijk zorg een buizenversterker dus niet alleen voor het versterken van het geluid maar ook voor de zorg dat de klank van nog meer harmonieën wordt voorzien zodat deze kleurrijker klinkt.
Los van het feit dat de buizenversterker voor aardig wat leven voor je klank kan zorgen hebben deze ook een nadeel. De buizenversterker is in het algemeen best gevoelig voor vochtige omgevingen en de levensduur is vaak korter vanwege een meer dan algemene mate van slijtage. Ook kan het voorkomen dat de buizenversterker extra geluiden creëert die niet bij de originele klanken horen.
De elektronenbuis is niet alleen in versterkers te vinden. Het kan ook voorkomen dat ze in de constructie van randapparaten zijn verwerkt zoals compressors, microfoons en equalizers. Om wat extra nostalgie aan de sound te bieden worden deze randapparaten vaak in samenhang met digitale apparaten gebruikt.
Onderhoud buizenversterker
Buizenversterkers zijn zeer gevoelig. Het abrupt aan en uitzetten van de versterkers is schadelijk voor de lampen. Vaak wordt dit opgevangen door het monteren van een standby functie. En de gevoeligheid varieert afhankelijk van verschil in temperatuur van de omgeving tot het veroorzaken van schokken.
Je kunt merken aan een buizenversterker dat deze zijn beste tijden heeft gehad wanneer de lamp minder fel is, als de geluidskwaliteit afneemt of wanner er vervorming optreedt dan niet gepland is.
Transistortechniek
Wil je een stukje meer betrouwbaarheid dan moet je gaan voor de transistortechniek. Deze techniek is gebaseerd op de halfgeleidertechniek. Voor de puristen klinkt de transistortechniek weer niet echt persoonlijk en mist het de warmte van de buizentechniek.
Een groot verschil met de buizenversterker is dat een transistorversterker het geluid niet van extra harmonieën voorziet. In dit geval is er sprake van een soort versterking dat lineair van aard is. De klank wordt meestal gewoon objectief weergegeven.
Als gitarist heb je een zeer grote keuze wat betreft het kiezen van je elektrische gitaar. In principe is de typische sound terug te brengen naar twee fabrikanten van waaruit er verder is ontwikkeld. Persoonlijke smaak en speeltechniek spelen een grote rol als het gaat om het creëren van je eigen sound. Het is daarom van groot belang bij een opname de juiste elektrische gitaar te kiezen voor de juiste klank in samenhang met het juiste type versterker.